Czy naprawdę trzeba odpuszczać? O odporności psychicznej w czasach kultury komfortu

Czy frustracja to zawsze sygnał ostrzegawczy? A może… część życia?  

Coraz częściej słyszymy, że trzeba odpuścić, zrobić przestrzeń, nie zmuszać się. Na Instagramie królują zdjęcia bałaganu, zmęczenia i „autentyczności”. Psychologiczna nowomowa zadomowiła się w codziennych rozmowach. Ale czy za tą falą luzu nie kryje się nowa presja – by ciągle czuć się dobrze? 

Od perfekcjonizmu do wypalenia – krótka historia przeciążenia 

Jeszcze do niedawna obowiązywała niepisana zasada: jeśli coś Cię nie powaliło z nóg, nie narzekaj. Ci, którym życie naprawdę przyłożyło, często słyszeli, żeby się nie rozczulać
i „nie robić scen”. Efekt? 

Pokolenia znerwicowanych perfekcjonistów. Ludzi, którzy za wszelką cenę próbowali utrzymać się na powierzchni, nie pokazując słabości. Aż w końcu przyszła fala: depresji, wypalenia, zagubienia. 

Jeśli temat Ci bliski – pogłęb go z nami 

Zachęcam Cię do dalszej refleksji nad tym, jak współczesne tendencje wpływają na naszych Pacjentów. Polecam dwa szkolenia, które rozwijają ten wątek: 

👉 Perfekcjonizm – choroba naszych czasów
👉 Paraliż decyzyjności – jak sobie z nim radzić

Kultura odpuszczania – chwilowa ulga czy nowa pułapka? 

Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Przyszła ona – cała na biało – kultura odpuszczania. 

• Bałagan w tle zdjęć to już nie wstyd, tylko autentyczność. 
• Kursy odpoczywania wyprzedają się na pniu. 
• Młodzi porzucają pracę przy pierwszym zgrzycie. 
• Każdy „ma poczucie”, „nie czuje się wysłuchany” albo „potrzebuje granic”. 

Na chwilę zrobiło się lżej. I dobrze. Ale jak to bywa ze skrajnościami – gdy jedna przegina, druga wchodzi z impetem. Znów coś się rozregulowało. 

Zgubiliśmy odporność psychiczną 

W tej nowej narracji coraz trudniej przyjąć, że życie czasem boli i frustruje. Że nie wszystko da się od razu „przeprocesować” czy „zaopiekować”. Że niektóre rzeczy po prostu trzeba… przetrwać. 

Do gabinetów trafiają dziś osoby, które: 

• nie radzą sobie z rozmową z rodzeństwem, 
• nie potrafią współdzielić przestrzeni z współlokatorem, 
• nie wytrzymują kontroli w pracy. 

Czasem także terapeuci łapią się na tę pułapkę. Dołączają do poszukiwań „lepszej wersji rzeczywistości”, zamiast powiedzieć wprost: 

„To trzeba przetrwać. I to też jest OK.” 

Nie każda trudność wymaga strategii. Czasem potrzeba po prostu odporności psychicznej. 

Dla terapeutów: checklista do pracy z “kulturą odpuszczania” 

Zastanów się nad poniższymi pytaniami w kontekście swojej praktyki. Pomogą Ci uchwycić moment, w którym wspieranie „komfortu” przestaje działać terapeutycznie – a zaczyna wzmacniać unikanie. 

Checklista sygnałów w pracy z Pacjentem: 

• Czy Pacjent unika wyzwań, które są w jego zasięgu, tłumacząc to „brakiem przestrzeni” lub „brakiem komfortu”? 
• Czy opór wobec trudności jest oparty na realnych granicach, czy na niskiej tolerancji frustracji? 
• Czy zauważam, że terapeutyczne „zaopiekowanie się” zamienia się w wspólne unikanie trudności? 
• Czy w narracji Pacjenta powtarza się oczekiwanie, że świat się dostosuje – zamiast refleksji nad własną elastycznością? 
• Czy moje interwencje bardziej wzmacniają regulację, czy raczej wspierają wycofanie? 

Pytania refleksyjne do pracy w gabinecie: 

• Co w tej historii naprawdę wymaga zmiany, a co – wytrzymania? 
• W jakim momencie wspieranie staje się wzmacnianiem bezradności? 
• Czy moja interwencja wzmacnia sprawczość Pacjenta – czy ułatwia mu ucieczkę? 
• Czy reaguję na emocje Pacjenta, czy na jego interpretację tych emocji? 
• Czy ten dyskomfort to sygnał alarmowy – czy może po prostu… dorosłość? 

Między perfekcjonizmem a bezradnością jest życie 

Pandemia mocno nas przeorała. Ale też pokazała coś ważnego: nie wszystko da się kontrolować. Perfekcjonizm i bezradność to dwa końce tej samej liny. Pomiędzy nimi jest przestrzeń na coś innego: 

✨ Elastyczność. Dojrzałość. Działanie mimo trudności. 

To właśnie odporność psychiczna pozwala: 

• nie rozpaść się po ciężkim miesiącu, 
• przetrwać krzywą minę szefa, 
• nie unikać każdej trudnej rozmowy, 
• a jednocześnie – umieć powiedzieć „dość”, gdy trzeba. 

Jeśli temat Ci bliski – pogłęb go z nami 

Zachęcam Cię do dalszej refleksji nad tym, jak współczesne tendencje wpływają na naszych Pacjentów. Polecam dwa szkolenia, które rozwijają ten wątek: 

👉 Perfekcjonizm – choroba naszych czasów

👉 Paraliż decyzyjności – jak sobie z nim radzić